نخستین منزل
نام منزل | بستانابن معمّر(ابن عامر) به بطن نخله نیز مشهور است. |
وجه تسمیه | این محل متعلّق به عمربن عبیداللهبن معمّر بوده است و به همین مناسبت بستانابن عامر گفته شده است. |
زمان ورود | هشتم ذیالحجّه سال ۶۰ هجری معادل ۱۸ شهریور ماه ۵۹ شمسی |
مدت توقف | امام درنگ کوتاهی در این محل داشته است. |
فاصله | با مکّه فاصلهی اندکی داشته است. |
مقصد بعد | منزل تنعیم |
ویژگیها و امکانات | این منطقه میان دو درهّ واقع بوده است که به نخل یمینی و نخل شامی مشهور بودهاند. |
رویدادها |
در این منزل فرزدق شاعر، همراه با مادرش امام را ملاقات کرد. امام و یارانش شمشیر و نیزه در دست داشتند. اباعبدالله از فرزدق پرسید: پشت سر(کوفه) چه خبر؟
جواب داد: دلها با توست و شمشیرها با بنیامیّه و تقدیر به دست خداست. فرزدق پرسید: برای چه با شتاب میروی و اعمال حج وا میگذاری؟ فرمود: اگر شتاب نمیکردم گرفتار میشدم. فرزدق پرسشهایی دربارهی مناسک حج از امام پرسید و پس از دریافت پاسخ با شتاب دور شد تا خود را به حج برساند. [۱](برخی این ملاقات را در منازل دیگر نوشتهاند که این منزل دقیقتر است.) |
منزل دوَم: ابطح
نام منزل | ابطح |
وجه تسمیه | به سیلگاه وسیعی که در آن سنگریزه و ریگ است و نیز به درهی پهن، مجرای فراخ، هموار و صاف و مسطح میگویند. |
زمان ورود | به نظر میرسد ورود به این محل همان روز هشتم ذیالحجه(یوم الترویه) باشد. |
مدت توقف | امام به مقدار ساعتی در این منزل درنگ داشته است. |
فاصله |
منزل ابطح ابتدای وادی منا و انتهای آن به مقبرهی معلَی وصل میشده است. در مراصدالاَطلاع ابطح میان مکَه و منی است. خیف بنی کنانه در این محل بوده است. |
مقصد بعد | منزل تنعیم |
ویژگیها و امکانات | ۱٫ زمین صاف و هموار که برای اُتراق مناسب بود.
۲٫ چند درخت و چاه آب در این منطقه بوده است. |
رویدادها |
۱٫ به امام اطَلاع دادند که یزیدبن ثبیط بصری به دیدنش آمده است. امام برخاست تا زودتر به دیدار یزید و فرزندانش عبدالله و عبیدالله برود.
یزید نیز با اشتیاق به دیدار امام رفته بود. وقتی یزید برگشت امام را در محلَ خویش نشسته دید و گفت: « بفضل الله و برحمه فلیفرحوا» (یونس، آیه ۵۸) یزید شادمان شد و با دو فرزندش همسفر امام شد. امام در حق او دعا کرد. یزید ده فرزند داشت که فقط همین دو فرزند همراه او در کربلا شرکت کردند. ۲٫ پیوستن شخصی دیگر را که همراه یزیدبن ثبیط بوده نیز در این محل ذکر کردهاند[۲] . نام او را عامر گفتهاند.
|
منزل سوّم
نام منزل | تنعیم |
وجه تسمیه | این نام برگرفته از کوهی است به نام «ناعم» که در سمت چپ این منطقه است. |
زمان ورود | همان روز هشتم ذیالحجه، ۱۸ شهریور ماه ۵۹ شمسی |
مدت توقف | چند ساعت |
فاصله | در حدود دو فرسخی یا چهار فرسخی مکَه است. از این محَل اهل مکه مُحرم میشوند. در سمت راست آن کوه نعیم و در چپ آن کوه ناعم است. |
مقصد بعد | منزل صفاح |
ویژگی ها و امکانات | ۱- داشتن درختان و نخل زاران
۲- داشتن آب کافی |
رویدادها |
۱- برخورد با کاروان بُحیربن ریسان که کالاهایی را برای تبریک آغاز حکومت یزید به شام میفرستاد. امام دستور مصادرهی کالاها را صادر کرد. بار این شتران زعفران و حله و لباس بود. امام به شترداران فرمود هر کس با ما بیاید کرایه و لباس او را میپردازیم و هر کس بخواهد به یمن بازگردد به اندازهی مسیر طی شده کرایهاش را خواهیم پرداخت.
۲- گفتهاند در این منزل عبداللهبن عمر( فرزند خلیفهی دوم) با امام ملاقات کرد و امام را از رفتن به کوه بازداشت و به امام گفت به خدا میسپارمت. تو در این راه کشته میشوی و سه بار ناف امام را بوسید! احتمال است که دیدار کننده عبدالله مطیع باشد نه عبدالله عمر[۳]. در این دیدار اشاره به طومارها و نامههای همراه امام شده است. |
[۱] اعیان الشّیعه: ج۱، ص۵۹۴، معجم البلدان: ج۲، ص۱۷۰و ج۱، ص۴۱۴، ارشاد: ج۲، صص۶۸-۶۹، بحار الانوار: ج۴۴، ص۳۶۵، مقتل الحسین بحرالعلوم: ص۱۷۶: تذکره الخواص: صص۱۳۷-۱۳۸
[۲] .الامام الحسین و اصحابه: ج۱، صص۱۵۰-۱۵۱، معجم البلدان: ج۱، ص۷۴، مراصدالاطّلاع: ج۱، ص۱۷، رجال الطوسی: ص۶۱٫
[۳] . امالی صدوق: ص۱۳۱، ابصارالعین: ص۲۸، انساب الاشراف: ج۲، ص۲۷۵٫