وب سایت موسسه فرهنگی هنری فرهنگ عاشورا – دزفول عاشورا و امام حسین
نوشته های مرتبط
نام کتاب: مقتل الحسین خوارزمی
مختصری در باب نویسنده‌ی کتاب (نام کامل ، تاریخ تولد، محل زندگی، شرح حال، درجه علمی و…)
ابوالمؤید موفق‌بن‌احمدابن‌بکری‌مکی معروف به اخطب خوارزم یا خطیب خوارزم یا همان خوارزمی در سال۴۸۴ هجری قمری در خوارزم به دنیا آمد. خوارزمی شاعر، نویسنده، خطیب، سخنور، فقیه و مورخ توانایی بود. در خوارزم کسی به فصاحت و بلاغت اوخطبه نمی‌خواند و به همین دلیل او را خطیب خوارزم نامیده بودند. خوارزمی در مسائل اعتقادی، اشعری و در شرع و فقه، حنفی بود. عده‌ای تصور کرده‌اند که خوارزمی شیعه مذهب بوده است درصورتی که اعتقاد او به مکتب حنفی در کتاب«مقتل الحسین» کاملا آشکار است.
نگاهی کلی به بخش های کتاب:
کتاب «مقتل الحسین» در دو جلد تدوین شده است. هر دو مجلد باهم شامل پانزده فصل می‌شوند. جلد اول کتاب شامل پیشگفتار و ده فصل است. بخش اول فصل یازده نیز در جلد اول آمده است و بقیه فصول در جلد دوم گنجانده شده‌اند.
وی‍ژگی‌های کتاب:
کتاب مقتل الحسین به زبان عربی نگاشته شده است. به جرات می‌توان گفت امروزه کتابی را نمی توان یافت که درباره‌ی عاشورا نگاشته شده باشد ولی از مقتل‌الحسین خوارزمی بهره‌گیری ننموده باشد. در قرن ششم هجری هشت اثر شاخص در زمینه‌ی مقتل نگاری وجود دارد که بهترین و شاخص‌ترین اثر، مقتل‌الحسین خوارزمی است.
نقد های وارد بر کتاب:
اولین منبعی که خوارزمی در کتاب خود از آن استفاده می‌نماید، «الفتوح» اثرابن‌اعثم‌کوفی است. کتاب الفتوح نسخ متفاوت داشته و تحت تأثیر نسخه‌های متفاوت و متنوع قرار گرفته است. این مساله باعث ایجاد تفاوت‌هایی در بیان مسائل گردیده است.
- نکته‌ی دوم خطیب بودن خوارزمی است. کسانی که سخنور و خطبه خوان باشند، معمولا عادت به بسط دادن و طولانی کردن مطلب دارند. این خصوصیت خوارزمی بر کتاب او اثر گذاشته و باعث آوردن مثال‌ها و توضیحات بیش از حد در کتاب شده است.
- بر اثر گذشت زمان شاخ و برگ‌های زیادی به کتاب افزوده شده که ممکن است از خود خوارزمی باشد یا این که توسط دیگران به اصل کتاب اضافه شده باشد. …
نوع نگارش کتاب: (تاریخی، تطبیقی، تحلیلی، تاریخی -تحلیلی، روایی…)
تاریخی
برخی منابع مورد استفاده در نگارش کتاب:
نقل آن از منبعی کهن چون کتاب الفتوح است که تأکید خوارزمی بر روایت ابن اعثم است.
ترجمه هایی که تا به حال از این کتاب صورت گرفته است:
بخش اصلی مقتل خوارزمی، با عنوان «شرح غم حسین(ع)» توسط مصطفی صادقی ترجمه شده است. آنچه با عنوان اصلی کتاب یعنی مقتل تطبیق دارد، تنها فصل یازدهم است که در چاپ رایج این کتاب از صفحه ۳۱۵ تا پایان جلد نخست (صفحه ۳۵۸) و جلد دوم از ابتدا تا صفحه ۹۱ را دربردارد. مجموع این فصل به ۱۵۰ صفحه نمی‌رسد، در حالی که مجموع کتاب خوارزمی حدود ۶۰۰ صفحه است
