تولد
شیخ محمدبن طاهربن حبیببن حسینبن محسنبن ترکی فضلی، معروف به سماوی است که در بیست و هفتم ذی الحجهی سال ۱۳۹۲ هجری قمری، در سماوهی عراق متولد شد.
تحصیلات و فعالیت
ایشان بعدها سماوه را ترک کرد و بیشتر عمر خود را در نجف، کربلا و بغداد گذراند. وی در ده سالگی پدر خود را از دست داد. استعداد او از همان دوران کودکی بروز کرد. افرادی که تواناییهای او را دریافتند، ویرا تشویق کردند تا به تحصیل بپردازد. پس از ده سالگی به نجف رفت، امّا هنوز مدّت کوتاهی در نجف نمانده بود که به دلیل بیماری شدید به سماوه بازگشت و در آنجا ادامهی تحصیل داد. پس از مدتی دوباره به نجف بازگشت و از محضر شخصیتهای بزرگی چون صاحب جواهر، شیخ الشریعهی اصفهانی و سید حسن صدر، که از علمای بزرگ آن روزگار بودند، درسها گرفت. در سال هزار سیصد بیست و دو هجری قمری در حالی که هنوز به سی سالگی نرسیده بود، به درجهی اجتهاد رسید و به چهرهای مشهور در زمینهی فقه و اجتهاد بدل گشت. پس از این، دوباره به وطن خویش، سماوه، بازگشت و تا حدود سال ۱۳۳۰ هجری قمری؛ یعنی حدود هشت سال در آن جا ماند و بعد از آن به بغداد رفت. با ورود به بغداد به حوزهی مسایل حکومتی و دولتی وارد شد و نزدیک به پنج سال( در حدود چهل و سه سالگی) یکی از اعضای مجلس خاصّ ولایتی بود که پست و موقعیّت مهمّی محسوب میشد. در سال ۱۹۴۱ میلادی که جنگ جهانی اول شروع شد و بغداد به اشتغال نیروهای انگلیسی در آمد، سماوی در تنگنا افتاد و از آن جا که نمیتوانست کار علمی انجام دهد، بغداد را ترک کرده دیگر بار راهی نجف شد. او پیوسته در شهرهای سماوه، بغداد و نجف و در حوزههای علم و سیاست در حال حرکت بود. پس از نجف به کربلا رفت و دوباره به بغداد بازگشت. ده سال در شهر بغداد ماند و باز به نجف بازگشت و تا آخر عمر خویش در نجف ماند. سماوی در چهار محرم سال ۱۳۷۰ ه ق و در حالی که هفتاد و هشت سال از عمر شریفش میگذشت در نجف دار فانی را وداع گفت و در همان جا نیز به خاک سپرده شد. وی، شاعر، ادیب و نثر نویسی توانا و سخنوری ماهر و برجسته بود. با مطالعهی این کتاب میتوان، نثر موفّق ایشان را دریافت. در مجالس سخنرانیاش چنان نکته پردازی کرد که مخاطبین، مبهوت نکته های شیرین و زیبایی کلام او میشدند. از این کتاب مشخص است که بر تاریخ تسلط دارد و احادیث را، چه در حوزهی روایت و چه در حوزه درایت ،به خوبی میشناسد.
آثار
از سماوی چندین آثار بر جای مانده،که مشهورترین آنها کتاب«ابصارلالعین فی انصار الحسین» است. کتاب تذکرهای نیز به نام «الطلیعه فی الشعراء الشیعه» دارد که در آن شاعران مشهور شیعی را معرفی نموده است. دیگر آثار او عبارتند از: «الکواکب السماویه فی شرح القصیده الفرزدقیه»، شرحی بر قصیدهی زیبای فرزدق در توصیف امام سجاد(ع)،«الشجره الریاض فی مدح بنی الفیاض» که، توصیفی از پیامبر و سیرهی اوست و کتابی نه چندان معتبر نیز در بارهی «خواب» دارد.