-تبار و نژاد:
عمر (عمرو) بن خالد بن حکیم بن حُزام اسدی صیداوی اهل کوفه.
-زمان پیوستن به ابا عبدالّله:
در منزلگاه حاجر نزدیک عذیب الهجانات همراه غلامش سعد، پسرش خالد، مجمّع بن عبداللّه عائذی، جنادۀ بن حرث، غلام جناده (غلام نافع بن هلال) به راهنمایی طرّماح بن عدی به امام پیوست.
-نحوه شهادت :
نحوه شهادت او را دو گونه نوشتهاند:
۱٫ همراه غلام خود، جابر بن حارث، مجمّع بن عبداللّه و … به میدان رفت و پس از نبردی سنگین دچار محاصره شد. حضرت ابوالفضل العباس آنها را نجات داد در حالی که عمرو مجروح بود، دیگر بار جنگید تا به شهادت رسید.
۲٫ روز عاشورا حضور اباعبداللّه رسید و عرض کرد: فدایت شوم؛ تصمیم گرفتهام به یاران شهیدم بپیوندم. دوست ندارم زنده بمانم و تو را میان خانوادهات کشته ببینم. حضرت فرمود: ما نیز ساعتی دیگر به تو ملحق خواهیم شد. به میدان رفت و جنگید تا شهید شد.
-سن:
حدود ۴۵ سال
-ویژگیها و فضایل:
شخصیتی بزرگ و با اخلاص، یار مسلم بن عقیل در قیام کوفه، قرآن شناس، بصیرتمند در دین، امام شناس، صبور، سوارکار، فداکار، تیرانداز، شیفتهی ابا عبداللّه الحسین(ع) بود. در جنگ جمل، صفیّن و نهروان شرکت داشت.
-نام در زیارتنامهها و منابع:
نامش در زیارت ناحیه مقدسّه آمده است: السّلامُ علی عمرو بن خالد الصّیداوی و السّلامُ علی سعید مولاهُ. در کتب و مقاتل مانند:بحارالانوار:ج ۴۵،صص۱۸ و۲۳،تاریخ طبری:ج۴،ص۳۰۵، ابصارالعین:ص۶۷،انصار الحسین: ص۱۰۲، کامل بن اثیر:ج۴،صص ۴۸-۴۷، ذخیرۀالدارین:ص۲۳۷،الاقبال:ج۳،ص۷۹،مقتلالحسین خوارزمی:ج۲، ص۱۷، قاموس الرجّال: ج ۸، ص ۹۵ به وی اشاره شده است.
-رجز:
الیک یا نفس الی الرّحمن فابشری بالرّوح و الرّیحان
الیوم تجزین علی الاحسان قد کان منک غابر الزّمان
ما خطّ فی اللوح لَدَی الدّیان لا تجزعی فکُلّ حیٍّ فان
و الصَّبرُ احظی لک بالامانی یا مَعشر الازدِ بنی قحطان
-اطلاعات دیگر:
۱٫ گاه نام او را عمرو بن خالد ازدی نیز نوشتهاند.
۲٫ رجز او را این گونه نیز نوشتهاند:
الیَومَ یا نَفسُ الی الرّحمن تمضین بالرّوحِ و الرّیحان
الیَومَ تجزَینَ علی الاحسانِ ما خُطَّ فی اللّوح لَدَی اللَّیان
لا تجزَعی فکُلّ حیٍّ فانٍ
۳٫ در هنگام پیوستن به اباعبداللّه، امام از کوفه پرسید و او گفت: لقد عظمت رشوتهم و ملئت غرائرهم.
۴٫ حُرّ هنگام پیوستن آنها میخواست مانع شود، امام فرمود: اینها یاران من هستند؛ دست بردار و گرنه کار ما به جنگ خواهد کشید. حَرّ منصرف شد.
-معرفی عمرو بن خالد اسدی صیداوی در منابع فارسی موجود در کتابخانهی تخصصی مؤسسهی فرهنگی هنری فرهنگ عاشورا- دزفول:
آینهداران آفتاب دکتر محمدرضا سنگری ۷۸۸
شهدای صدر اسلام و شهدای کربلا سید علیاکبر قرشی ۱۶۵
زندگانی امام حسین(ع) علیاصغر همدانی ۱۹۸
لهوف سیدبن طاووس ۱۴۹
امام حسین(ع) از قبلهگاه تا قتلگاه رضیالدین صبا ۱۳۳
ترجمه مقتل امام حسین(ع) پژوهشکده باقرالعلوم ۱۴۵
سه مقتل گویا عبدالرحیم عقیقی بخشایشی ۱۲۳
زندگانی امام حسین(ع) محمدباقر بهبهانی ۳۸۵
رسالت خون و پیام در نبرد عاشورا عبدالزهراء کعبی ۶۹
از مدینه تا مدینه (جلد ۳) محمدجواد طبسی ۲۴۱، ۲۴۲
ناسخالتواریخ میرزا محمدتقی سپهر ۴۵۳
واقعهی کربلا شیخ عباس قمی ۲۲۱
فیضالدموع محمدابراهیم نواب تهرانی ۱۷۸، ۱۸۳
واقعهی کربلا شیخ عباس قمی ۳۳۳
قطعهای از بهشت علی نجاتی(سیرجانی) ۳۳۳، ۳۵۸
تاریخ زندگانی امام حسین(ع) عمادالدین حسین اصفهانی ۶۱۷
تاریخ زندگانی امام حسین(ع)(جلد۲) عمادالدین حسین اصفهانی ۱۲۷
چهره درخشان حسینبن علی(ع) علی ربانی خلخالی ۳۸۰