خانه / مولفین و عاشورا نگاران / مولفین عاشورایی / بَلاذُری

بَلاذُری

نوامبر 20, 2012 مولفین عاشورایی ۶۲ دیدگاه 12,859 بازدید

نوشته های مرتبط

بَلاذُری

ابوالحسن احمد بن یحیی بن جابر بن داود بَلاذُری، مورخ، نسب شناس، شاعر و ادیب قرن سوم هجری، و نویسنده کتاب انساب الاشراف در بغداد به دنیا آمد و در همان شهر پرورش یافت. درباره‌ی تاریخ ولادتش اختلاف نظر فراوان است. برخی ولادتش را بین سال‌های ۱۷۰ تا ۱۸۰ (ه.ق) دانسته‌اند؛ اما با مطالعات دقیق‌تر می‌توان دریافت که تاریخ صحیح، حدود سال‌های ۱۹۵ تا ۲۰۰ هجری است.
او ایرانی‌الاصل بود و آثار فارسی را به عربی ترجمه‌ می‌کرد. امروز، نمونه‌هایی از ترجمه‌های او موجود است.
بلاذری در ابتدا از محضر بزرگان و علمای مشهور بغداد به کسب علم و دانش پرداخت و سفرهایی نیز به مراکز علمی دیگر از جمله کوفه، بصره، دمشق، حمص و انطاکیه داشت. در زندگی‌نامه‌اش از سفر حج خود می‌گوید، از این‌که، در این سفر از تبعیدگاه ابوذر غفاری، ربذه، نیز گذر کرده و در راه بازگشت مدتی در سامرا توقف داشته است.
او ویژگی کتابت و دبیری را از پدر و نیای خود به ارث برد. در عصر هارون الرشید عامل خراج مصر بود که یکی از عوامل مهم حکومتی محسوب می‌شد. دوره‌ای از زندگی‌اش با فقر و تنگدستی قرین بود، پس ناگزیر به دربار مستعین، خلیفه‌ی عباسی وارد شد تا امکان چاپ آثارش را فراهم آورد و به همین سبب برای جلب نظر خلیفه، در بخش‌هایی از کتابش به ستایش مستعین پرداخته و از متوکل، خلیفه‌ی ستمگر عباسی با عنوان امیرالمؤمنین یاد می‌کند. (این امر، تکدر خاطر و سرزنش شیعه را نسبت به او به همراه داشته است.)
برخی از ویژگی‌های شخصیتی بلاذری:
۱٫ بهره‌گیری از استادان فراوان: وی از محضر بسیاری از بزرگان هم عصر خود بهره‌ می‌جست و گاه می‌شد که برای دیدن یک استاد و دست یابی به یک نکته‌ی علمی، رنج سفر را برخود هموار می‌کرد.
۲٫برخورداری از همت والا و ستودنی: هرگاه در جست‌جو و یافتن حقیقتی برمی‌آمد تا به آن دست نمی‌یافت آرام نمی‌نشست
۳٫رعایت انصاف در نقل از دیگران
۴٫عدم تبعیت از دیدگاه مذهبی خاص
۵٫تسلط بر علوم مختلف: بلاذری، در زمینه‌ی نسب شناسی، شعر، ادب، نگارش تاریخ و دبیری سرآمد روزگار خود بود.
۶٫پرداختن به نقد تاریخی: آثار این نویسنده فقط نقل تاریخ نیست، بلکه گاه به نقد مسائل نیز پرداخته است.
۷٫بهره گیری از شعر: برخورداری او از ذوق و قریحه ادبی سبب شده است که در نوشته‌هایش از شعر نیز استفاده کند.
مرگ او را بر اثر مصرف بیش از حد ماده‌ای به نام بلاذر دانسته‌اند و گفته شده که وی به همین دلیل(مصرف ماده‌ی بلاذر)، پس از مرگش به این نام(بلاذری)، شهرت یافت. در حالی که این نکته نمی‌تواند صحیح باشد؛ چرا که با کمی دقت در واژه‌ی بلاذر، می‌توان دریافت که این کلمه تصحیف یافته‌ی “لاذُر” است و لاذر همان لاهیجان است، منطقه‌ای در نزدیکی آمل؛ و به احتمال زیاد بلاذری به دلیل تعلق به منطقه لاهیجان، به این نام مشهور گردیده‌است.
تألیفات زیادی ازوی بر جای ‌نمانده اما کتاب‌هایش از اهمیت بسیاری برخوردارند. از مهم‌ترین آثار او می‌توان به فتوح‌البلدان و انساب الاشراف اشاره کرد.