محمد جواد مغنیه

محمد_جواد_مغنیه

تولد

آقای محمد جواد مغنیه، ‌فرزند شیخ محمود در سال ۱۳۲۲ هـ . ق در روستای «طیردبا» لبنان به دنیا آمد. محمد جواد هنوز ۴ بهار را ندیده بود که مادرش را از دست داد. پدرش پس از مرگ همسرش که از سلاله پاک سادات بود، لبنان را به قصد عراق ترک کرد و محمد جواد در نجف، خط و حساب و زبان فارسی را آموخت.

پدر مغنیه که از علمای معروف لبنان بود، بعد از ۴ سال اقامت در نجف، به دعوت مردم منطقه عباسیه، به جبل عامل بازگشت. محمد جواد بعد از مرگ پدرش به روستای «طیردبا» بازگشت.

ایشان از همان کودکی تلاش کرد که روی پای خود بایستد، جوانان روستا برای کار به بیروت می‌رفتند و هر کس به فراخور حال خویش به کاری مشغول می‌شد. مغنیه نیز عازم بیروت شد، ولی چون جثه‌ای کوچک داشت و از انجام کارهای سنگین عاجز بود، دوستانش به او پیشنهاد کردند تا به کارهای سبکی مثل کتاب فروشی بپردازد. او نیز مدتی به دستفروشی پرداخت.

 

تحصیلات

محمد جواد تشنه فراگیری دانش بود. او تصمیم گرفت برای تحصیل علم، به خانه برادرش درنجف برود.

محمد جواد پیش از رفتن به نجف، کتاب «اجرومیه» و مقداری از «قطر الندی» را خوانده بود. او «قطر الندی» را پیش

برادر خود تکمیل کرد ولی «اجرومیه» را نزد سید محمد سعید فضل الله دوباره خواند. وی هم چنین منطق، مطول و مقداری از اصول را نزد این عالم بزرگوار خواند. سید محمد سعید فضل الله او را دوست داشت و هنگامی که به او درس می‌داد هیچ نکته‌ای را فروگذار نمی‌کرد وتا زمانی که مطمئن نمی‌شد که محمد جواد درس را کامل فهمیده است؛ درس بعدی را شروع نمی‌کرد.

محمد جواد جلد دوم کفایه الاصول و قسمتی از مکاسب را نزد آیه الله العظمی خوئی خواند. او جلد دوم کفایه الاصول را دوباره نزد مرحوم شیخ محمد حسین کربلائی خواند. محمد جواد حدود ۶ سال شاگرد مرحوم سید حسین حمّامی بود.

فعالیت

محمد جواد پس از مرگ برادرش، نجف را به سوی «معرکه» (یکی از روستای جبل عامل) ترک گفت. مردم استقبال گرمی از او نمودند تقاضا کردند که به جای برادرش منصب امامت جماعت را به عهده بگیرد. مغنیه نیز قبول نمود و در کنار اقامه نماز جماعت، به تدریس قرآن و معارف پرداخت

مغنیه بعد از دو سال و نیم اقامت در معرکه، در سال ۱۳۵۸ هـ . ق، آن جا را به قصد روستای «طیرحرفا» ترک گفت.

مغنیه در «طیر حرفا» به کشاورزی پرداخت و اندکی به وضعیت نابسامان اقتصادی خود، سامان بخشید.

او حدود ۱۰ سال در «طیر حرفا» به مطالعه و نوشتن کتاب پرداخت و در سال ۱۳۶۷ هـ . ق به بیروت رفت.

شیخ محمد جواد در سال ۱۳۶۷ هـ . ق قاضی شد و سال بعد، مشاور عالی و از سال ۱۳۷۰ تا ۱۳۷۵ رئیس دادگستری شیعیان لبنان شد. بعد از این که از ریاست عزل شد، تا سال ۱۳۷۸ هـ . ق به عنوان مشاور باقی ماند. او در مدتی که در دادگستری بود، سعی کرد به عدالت رفتار کند. ایشان از طرف آیه الله شریعتمداری برای تدریس در دار التبلیغ دعوت شد. مغنیه برای پذیرش دعوت آیه الله شریعتمداری دو شرط مطرح کرد:

  1. به حساب خود و به عنوان زائر به قم برود.
  2. اوضاع آنجا را ببیند و بعد جواب مثبت یا منفی بدهد.

مغنیه به قم رفت و وقتی دارالتبلیغ را دید، آنچه که ایشان را متحیر کرد حرکت علمی حوزه در زمینه دروس حوزوی سطح، خارج، تفسیر و نهج البلاغه و جلسات هفتگی بود که برای تعلیم و تربیت جوانان می‌کوشیدند.

« … به عقیده بعضی، مغنیه مجدد فقه است. به عبارت دیگر، او انسانی است که با زمان به جلو گام بر می‌داشت … او به این واقعیت رسیده بود که زندگی در حال دگرگونی و تغییراست و یکی از صفات حیات و زمان، تغییر است و اسلام برخی از مسائل عصر جدید را می‌پذیرد و برخی را رد می‌کند.

کتابهای او پر از نصوص صریح و روشن است. لذا آنچه از مسائل زندگی امروزه را که با شرع مقدس و سنت رسول خدا و فقه و احادیث اهل بیت تباین و تضاد دارد و در میان مردم رواج داده شده، رد کرده است.»

شیخ مغنیه به وحدت اعراب و مسلمانان می‌اندیشید وعقیده داشت که علت دشمنی اهل تسنن با شیعیان، عدم آگاهی آنان از عقاید اصیل شیعه است.

او بیشتر زندگی و درس و تدریس خود را در شهر قم گذرانید و در آن شهر دعوت خود را بر ضد شاه اعلام نمود، و سرانجام از آن شهر تبعید گردید. او درباره انقلاب اسلامی گفت: انقلاب اسلامی ایران، ضربه‌ای کوبنده بر دشمنان اسلام و انسانیت وارد آورده است.

مغنیه در سال ۱۳۸۴ هـ . ق از بیماری قلبی رنج می‌برد. و سرانجام در ۱۹ محرم ۱۴۰۰ هـ . ق در لبنان دار فانی را وداع گفت.جسد وی به نجف اشرف منتقل و سپس آیه الله العظمی خویی بر وی نماز گذارد و در یکی از اتاقهای حرم امام علی ـ علیه السلام ـ دفن گردید.

آثار

. المرآه. . الاحکام الشرعیّه للمحاکم الجعفریه. . التضحیّه: این کتاب به نام «مجالس الحسینیه» چاپ شده است.

. مع بطله کربلاء:این کتاب و التضحیه به نام «الحسین و بطله کربلاء» نیز منتشر شده است.

. من زوایا الادب. . الوضع الحاضر فی جبل العامل. مع الشیعه الامامیه. الاثنا عشریه و اهل البیت. اهل البیت.

الشیعه و الحاکمون: در سال ۱۳۴۶ هـ.ش با نام «تاریخ خلفا بنی امیه و بنی عباس» و در سال ۱۳۴۷ هـ. ش با نام «شیعه و زمامداران خودسر» منتشر شد. علی و القرآن.

الحسین فی القرآن: با عنوان «شهادت، حسین، قرآن» توسط محمد رسول دریایی ترجمه و چاپ شده است.

. قیم اخلاقیه فی فقه الامام الصادق ـ علیه السلام . فضائل الامام علی ـ علیه السلام. فلسفه المبدأ و المعاد. فلسفه التوحید و الولایه.

و آثار بسیار دیگر.

telegram

همچنین ببینید

دکترمحمدرضا سنگری

تولد وتحصیلات دکتر محمدرضا سنگری، در سال ۱۳۳۳ در شوش دانیال، گذرنامه‌ی ورود به عالم ...