تولد
شیخ جعفر شوشتری در سال ۱۲۳۰ قمری در شهرستان شوشتر متولد شد. نسب پدری ایشان به عالم شیعه علی بن حسین نجار می رسد. پدر ایشان مدتی در شهر کاظمین عراق سکونت داشت و شیخ جعفر نیز مدتی به همراه پدر در این شهر ساکن بود.
تحصیلات
شیخ جعفر در اوایل،هم مباحثهٔ علامه شیخ محمدآل یاسین بود، که در محضر شیخ عبدالنبی کاظمی و شیخ اسماعیل بن اسدالله کاظمی شاگردی نمود. ایشان در ایام طاعون به شوشتر مراجعت کرد و پس از چندی به کربلا بازگشت و مدتی از محضر شیخ محمدحسین اصفهانی، صاحب «فصول» و شریفالعلماء استفاده کرد. سپس برای تحصیل علم به همراه پدرش به نجف رفت و این در زمانی بود که شیخ انصاری در رأس حوزه علمیه نجف بود.
فعالیت
در سال ۱۲۵۵ به شوشتر بازگشت. رساله علمیه منهج الرشاد را نوشت و حسینیهای در شوشتر بنا کرد. در سال ۱۲۸۷، مقبره دانیال نبی در شهر شوش، به دستور شیخ جعفر شوشتری و به دست حاج ملا حسن معمار ترمیم شد. مجدداً در سال ۱۲۹۱ قمری با اهل و عیالش به کربلا بازگشت. در سال ۱۳۰۲ یک سفر تاریخی به ایران داشت که از مسیر نجف، کربلا، بغداد به قصد زیارت علی بن موسی الرضا حرکت کرد و در حالی که سیزده روز از ماه رمضان باقیمانده بود به شهر ری در جوار مرقد حضرت عبدالعظیم وارد شد، پس از ورود به آنجا عدهای از علمای بزرگ تهران و امنای شاه وقت (ناصرالدین شاه قاجار) و سایر طبقات مردم به دیدار ایشان رفتند و درخواست کردند که به تهران بیایند، ایشان هم قبول کردند و در مسجد مروی به اقامه نماز جماعت و وعظ و ارشاد پرداختند.
شیخ جعفر یک خطیب توانا با بیانی رسا و بلیغ بود. موعظهها و سخنانش آنچنان به ایشان شهرت داده بود که فقاهت او را تحتالشعاع قرار داد. پس از مدتی چون مسجد مروی گنجایش جمعیت زیاد را نداشت ایشان به پیشنهاد شاه، به مسجد سپهسالار اقامه نماز و خطابه میکردند، به گفته یکی از شاگردان شیخ، چهل هزار نفر در این جماعت شرکت میکردند. گفته می شود که ناصرالدین شاه غالبا با لباس مبدل در جلسات حاضر می شد تا به خطبه های ایشان گوش دهد. شیخ در اوایل ماه شوال همان سال به طرف خراسان رفت و در آنجا مریض شد، با این حال در نماز جماعت شرکت میکرد و مردم را موعظه مینمود، اثر موعظههای ایشان به نحوی بود که علما و مجتهدین و مستمعین معمولاً مانند مجلس روضه، گریه و ناله میکردند. اقامت شیخ در خراسان کمتر از یک ماه طول کشید و دوباره به تهران برگشت. محرم آن سال در تهران منبر رفت. در این ایام، ناصرالدین شاه نزد ایشان رفت و به شیخ شوشتری پیشنهاد کرد که در تهران بماند اما شیخ گفت که دوست دارم این مشت استخوان در جوار حضرت ابوتراب، به تیره تراب سپرده شود.
مرحوم شیخ جعفرّ شوشتری، پس از انجام رسالت دینی و ارشاد مردم در شهرهای مختلف ایران و زیارت علی بن موسی الرضا در مشهد مقدس به شوق زیارت حرم علی بن ابیطالب، راه عراق را درپیش گرفت، اما در منطقه غرب کشور و مرز کنونی ایران و عراق در منطقه کرند بیمار شد و پس از چند روز، سرانجام در تاریخ ۲۸صفر سال ۱۳۰۳ ه. ق، وفات یافت. پیکر ایشان به وسیله جمعی از ارادتمندان، به نجف اشرف حمل و در یکی از رواق های حرم علی بن ابیطالب به خاک سپرده شد.
آثار
منهج الرشاد که رساله علمیه شیخ به زبان فارسی است.
الخصائص الحسینیه، پارهای از اخبار مصائب و کنایات آثار ائمه در آن تألیف نمودهاست.
مجالس المواعظ، حاصل چهارده مجلس در سال ۱۲۹۷ در نجف اشرف.
فوائد المشاهد و نتایج المقاصد. این کتاب حاصل ۵۹ مجلس از مواعظ مرحوم شیخ است که در سالیان آخر عمر شریفش در کربلا و نجف و کاظمین ایراد کردهاست.
اصول دین. دمع العین. لوائح اللواحین. فیوضات مسعودیه.الدر النضید فی خصایص الحسین الشهید.