وب سایت موسسه فرهنگی هنری فرهنگ عاشورا – دزفول عاشورا و امام حسین
نوشته های مرتبط
نام کتاب: هنر مرثیه خوانی (۱۲جلد)
مؤلف: مهدی امین فروغی
ناشر: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
محل نشر:تهران
سال انتشار:۱۳۸۵
…در دوره‌هایی چون عهد صفویه و قاجاریه، با توجه به شرایط زمان، نقش مرثیه خوان‌ها در رابطه با موسیقی ایران، بسیار چشمگیر و نمایان شد. بزرگترین استادان و مربیان فن خوانندگی، در میان مرثیه خوان‌ها ظهور کردند و با همت و پشتکار، رموز و ظرایف موسیقی و آوازخوانی را به شاگردان خود می‌آموختند؛ به طوری که عملاً، حفظ و نگهداری و نشر موسیقی ایران و نغمات و الحان آن را، روضه خوان‌ها، نوحه خوان‌ها و تعزیه خوان‌ها بر عهده داشتند…. در گذشته، هنرمندان مرثیه خوان، با تسلطی که بر موسیقی داشتند. حالت‌های هر یک از الحان و نغمات موسیقی ایران را دقیقاً می‌شناختند و مورد توجه قرار می‌دادند. برای مثال، در شبیه خوانی، کسی که نقش حضرت اباالفضل(ع) را ایفا می‌نمود، حتماً می‌بایست اشعار خود را در دستگاه «چهارگاه» بخواند. …
مجموعه پیش رو در دوازده دفتر تنظیم گردیده است که هر یک اختصاص به یکی از دستگاه ها و آوازهای متعلق به آن را دارد. نوحه‌هایی با آهنگ‌های جدید، براساس دستگاه و آواز مربوطه، که در گوشه‌های مختلف آن ها آوانگاری شده، تا مرثیه خوان‌ها با فراگرفتن قواعد خط موسیقی(نت)، بتوانند نوحه‌های ثبت شده را اجرا نمایند. در این مجموعه سعی شده برای موضوعات مختلفی که در مرثیه خوانی قابل استفاده است، نوحه‌هایی به ساده‌ترین شکل آوانگاری گردد. برخی از نوحه‌ها دارای اشعاری طولانی هستند. و در گوشه‌های مختلف یک دستگاه ،یا آواز،گردش دارد، تا خواننده با فراگرفتن یک نوحه، با چهارچوب دستگاه و آواز مربوطه آشنا شود. موضوع هر شعر در آهنگ آن مد نظر بوده و فی المثل ابیاتی که حالت حماسی دارند، دارای آهنگی هستند که به این حالت نزدیک‌تر باشد. و اشعاری که پرسوز و گداز هستند با مولودی خود همخوانی دارند. ..
مؤلف امیدوار است که روزی در ایران«مرثیه خوانی» به عنوان یک «هنر» به رسمیت شناخته شود، و این هنر گرانمایه، جایگاه شایسته ی خود را به دست آورد.
به گفته ی دکتر«خانلری»:
«این راه چندان آسانی نیست، زیرا هنوز کسی آن را تا پایان نپیموده، که راهنمای ما باشد.»
