وب سایت موسسه فرهنگی هنری فرهنگ عاشورا – دزفول عاشورا و امام حسین
نوشته های مرتبط
سعد بن حرث(حارث)خزاعی یا سعد خزاعی
پیرمرد با گیسوانی بلند و سپید، و سیمایی سیاه امّا جذاب و روشن پس از هفتاد سال زندگی مجاهدانه در جوار خاندان خدا، اینک آماده بود تا شهر مدینه را رها کند و به سوی مکه رهسپار شود.
روز سوّم شعبان کاروان امام به مکّه وارد شد. هشتم ذی‌الحجّه بود که دیگر بار امام بار سفر بست و به سوی کربلا حرکت کرد.
کربلا، نام سرزمینی که سعد بارها از زبان پیامبر و مولایش علی(ع) شنیده بود. او در هنگام ورود به کربلا به همراهان گفت:
-من از زبان مولایم علی شنیدم که فرمود: إنّ‌المؤمن أعزُّ من‌الجبل یستقل منه بالمعول والمؤمن لایستقل من دینه شیٌ.
سعد از امام خواست تا اجازه دهد با سپاهیان عمرسعد سخن بگوید چرا که بسیاری از آن‌‌ها او را می‌شناختند. او بیست و دو سال پیش به فرمان مولایش علی(ع) استاندار آذربایجان شده بود و در آخرین سال خلافت آن امام مظلوم، مسئول شرطه و نیروی انتظامی کوفه شد. بزرگان کوفه او را در صفّین و جمل و نهروان و پیش از آن در کنار پیامبر دیده بودند. پیر پیامبرشناس کربلا، رو به سپاه کرده با آنان سخن گفت:
-ای مردم مرا می‌شناسید؟ من سعدبن حارثم. هیچ می‌دانید چه می‌‌کنید؟ حسین فرزند پیامبر است. من از پیامبر شنیدم که سیّد جوانان بهشت است. او خانه‌زاد وحی است … امّا یزید کیست؟ شهوت‌پرست و فاسد و شراب‌خوار و تبهکار. عبیدالله کیست؟ همان که پدرش در فساد و خون‌ریزی و بیدادگری و حرمت‌شکنی مانند نداشت. برای دنیا خشم خدا و رضای شیطان را نخواهید.
امّا دریغ؛ که دروازه‌ی هیچ قلبی برای پذیرش گشوده نشد و سعد اندوهگین و دردمند بازگشت.
روز عاشورا، همراه و هم‌پای جوانان زره پوشید و شمشیر صیقل‌یافته‌اش را در دست فشرد. تشنگی و زخم‌های پی‌درپی توان از او گرفت و اندکی بعد وقتی غبار میدان فرونشست و تیرباران پایان یافت، سعد، گلگون‌تن و تیرآگین در کنار دیگر گل‌های پرپر کربلا بر خاک خفته بود و دست در دست پیامبر گلگشت بهشت را آغاز کرده بود.
تبار و نژاد
از موالی (بردگان)بود و در خدمت امیرالمومنین علی(ع) از قبیله ی خزاعه.
زمان پیوستن به اباعبدالله
از مدینه به مکه و از مکه تا کربلا همراه امام و مولای خویش بود.
نحوه شهادت
روز عاشورا در حمله ی اولی (تیرباران صبح)به شهادت رسید.
سن
حدود ۷۰ سال
ویژگی ها و فضایل
از اصحاب پیامبر، شجاع، مدیر، بصیر، دین شناس، شیفته ی اهل بیت، استاندار آذربایجان در عصر امیرالمومنین و بعدها مسئول نیروی انتظامی کوفه در عصر آن حضرت بود. احتمالا” در جنگ های عصر امیرالمؤمنین مانند:جمل، صفین و نهروان شرکت داشته ا ست.
نام در زیارت نامه ها و منابع
در زیارت نامه ها نام او ذکر نشده است.در مآخذ کهن نیز ذکری از او به میان نیامده است.امّا در منابع معتبر مانند:تنقیح المقال:ج ۲،ص ۱۲و ۲۱،ابصار العین:صص۵۵ـ۹۶،منتهی الامال ج ۱،ص ۳۵۳،اعیان الشیعه:ج۷،ص ۲۲۱،فرسان الهیجا:ج۱،ص ۱۵۶، قاموس الرجال:ج ۵،ص ۲۷ـ ۲۸ـ ۷۱،به وی اشاره شده است.
رجز
رجزی را به وی نسبت نداده‌اند.
اطلاعات دیگر
برخی متأخران و پژوهشگران معاصر در صحابی پیامبر بودن وی تردید کرده‌اند، به این دلیل که در کتب شرح حال صحابه ی پیامبر به وی اشاره نشده است(ر.ک فرسان الهیجا:ج۱،ص ۱۵۶، و قاموس الرجال:ج۵،صص ۲۷ـ۷۱
معرفی سعد بن حرث خزاعی در منابع فارسی موجود در کتابخانه‌ی تخصصی مؤسسه‌‌ی فرهنگی هنری فرهنگ عاشورا- دزفول:
| نام کتاب | مؤلف | صفحات |
| آیینه‌داران آفتاب | دکتر محمدرضا سنگری | ۵۸۵ |
| شهدای صدراسلام و شهدای کربلا | سید علی‌اکبر قرشی | ۱۲۵ |
| کربلا یا گلزار حسینی | سید محمدتقی شهرستانی | ۱۳۳ |
| رسالت خون و پیام در نبرد عاشورا | عبدالزهراء کعبی | ۶۷ |
| سخنان حسین‌بن علی(ع) | محمدصادق نجمی | ۲۷۷ |
